Platform GRAS presenteert

STAAT IN GRONINGEN

Architectuur in Stad

vergroot

afdrukken Insulinde

Architectuur
toon vergroting Insulinde
toon vergroting Insulinde

In 1884 gaf tabaksfabrikant I. Kranenburg opdracht tot de bouw van een sigarenfabriek aan ’t Klooster, midden in de Groninger binnenstad. Architect van het pand was J.F. Scheepers. Hij ontwierp een gebouw in een Eclectische bouwstijl met elementen van de ‘Chalet-stijl’, die eigenlijk vooral werd toegepast bij villa’s. Scheepers was overigens ook de architect van het in 1906 afgebrande Academiegebouw aan het Broerplein, een klassiek ontwerp uit 1850.

Het pand aan ’t Klooster diende behalve als sigarenfabriek ook als stalling, tabaksdrogerij en wagenhuis. De komst van de sigarenfabriek was illustratief voor deze nieuwe, opkomende industrie in de stad. De nadruk lag daarbij op sigaren; pas in 1909 komen daar sigaretten bij en groeit ‘concurrent’ Theodorus Niemeijer - de eerste die in Groningen sigaretten ging produceren - uit tot de bekendste tabaksfabrikant van de stad.

Wellicht mede door het succes van Niemeijer sluiten verschillende andere tabaksfabrikanten rond de jaren ‘30 van de vorige eeuw hun deuren. Zo ook de fabriek aan ’t Klooster. Vanaf 1927 gaat het pand dienst doen als koffiebranderij/pakhuis en theefabriek, onder de naam Insulinde.

Ook deze koffiebranderij staat symbool voor een bloeiende industrie in de stad. Zo kende Groningen diverse bedrijven op dit vlak, bekend onder de namen Crebas, Louweres, Jansonius en het nog altijd bestaande Tiktak. Veel later, op het moment dat de koffiebranderij en theefabricage hetzelfde lot was getroffen als de sigaren, werd Insulinde gebruikt als opslagplek van een campingwinkel en sporthuis Haan.

Het gebouw heeft een symmetrische gevel en telt drie bouwlagen. Het middelste deel van de gevel is twee traveeën breed en telt een extra verdieping onder een zadeldak. De gehele gevel is opgetrokken uit roodbruine baksteen met banden van gele steen. Op de begane grond bevinden zich drie brede houten deuren onder segmentbogen met zandstenen negblokken.

Inwendig bezit het gebouw een draagconstructie van gietijzeren kolommen met versierde kapitelen. De toepassing van gietijzer in de constructie was voor die tijd relatief nieuw. De balklagen zijn aan de buitenzijde zichtbaar dankzij versierde muurankers die zorgen voor een extra verlevendiging van het gevelbeeld. Boven de deur is de naam van de koffiebranderij en theefabriek geschilderd.

Eind jaren ‘90 van de vorige eeuw krijgt Insulinde een bestemming als dansstudio en balletschool. Op particulier initiatief vond de herbestemming en verbouwing plaats. Tijdens de verbouw werd diverse malen duidelijk dat het gebouw lang als koffiebranderij in gebruik was geweest. Bij het verwijderen van later ingebrachte tussenplafonds kwamen soms grote hoeveelheden koffie-bonen en verpakkingen tevoorschijn. Daarnaast werden er verschillende, nog originele onderdelen in het pand teruggevonden, waaronder de takel op de bovenste verdieping. Het gebouw biedt nu onderdak aan twee ballet-studio’s, met diverse kleedkamers en een receptie, en een appartement op de bovenste etage.

Kenmerken

logo

Platform GRAS biedt u deze website aan.
Colofon | Proclaimer