Tot het einde van de 18e eeuw bestond het stadhuis van Groningen uit een verzameling van gebouwen, deels nog middeleeuws.

De behoefte aan een groter en meer representatief stadhuis kwam in 1774 een stap dichterbij met het uitschrijven van een ontwerpprijsvraag. De drijvende krachten achter de Groningse prijsvraag waren de voormalig hoogleraar geneeskunde Petrus Camper en de luitenant-stadhouder Anton Adriaen van Iddekinge. Zij hadden zelfs al uitgewerkte ideeën over de vorm van het stadhuis. Het moest een rechthoekig vrijstaand gebouw worden van drie bouwlagen met een centrale binnenplaats. Ook hadden ze vastgesteld dat de entree geaccentueerd moest worden met een vooruitstekend portiek met zuilen en een forse buitentrap. Deze motieven werden ontleend aan de Engelse Classicistische bouwkunst.

In 1777 werd het ontwerp van de Amsterdamse architect Jacob Otten Husly uitgekozen. Hij moest nog wel een aantal aanpassingen doen die met name betrekking hadden op een verdere versobering van het ontwerp. Het resultaat is een U-vormig gebouw met een natuurstenen onderbouw, middenpartij en hoekblokken en een opbouw van ongepleisterde baksteen en natuurstenen composieten. De entree werd een uitstekend portaal met tympaan dat aan weerszijden door een bordestrap werd ontsloten. Typerend zijn de drie rondbogige doorgangen van de entreepartij. De zadeldaken bovenop het gebouw worden aangezet door forse daklijsten.

Door de politieke en institutionele verschuivingen na de Franse inval in 1792 en de daaropvolgende veranderingen in de samenstelling van het stadsbestuur, duurde het even voordat het gebouw uiteindelijk in 1810 werd voltooid.

Beno Hofman: 'Een uitdijend ambtenaren-apparaat maakte al in 1869 uitbreiding noodzakelijk. Bouw van een westvleugel gaf het u-vormige gebouw toen alsnog z’n oorspronkelijk bedoelde gesloten vorm. De mogelijkheden tot uitbreiding waren daarmee op, maar hier kwam in 1945 onbedoeld verandering in. Het gebied tussen stadhuis en Guldenstraat werd in de bevrijdingsdagen letterlijk een puinhoop. De Leeuwarder architect J. Vegter kreeg opdracht iets nieuws te ontwerpen. Het gespaard gebleven Goudkantoor en een luchtbrug moesten de schakel vormen tussen het oude en nieuwe stadhuis. Ook dit keer werd de uitvoering van het plan lang opgehouden. Pas in 1962 kwam het gereed, maar nog geen dertig jaar later maakte Natalini alweer een nieuw plan.'