Deze villa is gebouwd op de plek van een landhuis uit de 19e eeuw. Professor Brugmans gaf de Groninger architect Evert van Linge een uitzonderlijke opdracht: het ontwerpen van een ‘oorlogsbestendige’ villa. Blijkbaar was Brugmans zich maar al te goed bewust van de komst van een oorlog. De villa werd daarom geheel onderkelderd, met een onderaardse vluchtgang naar de tuin. De kelder was toegankelijk via stalen deuren en voorzien van brandwerend materiaal.

De villa telt, behalve de kelder, vier bouwlagen waarvan twee zolderverdiepingen onder een hoog opgaand zadeldak. De gevels zijn overwegend gesloten, met uitzondering van de zuidgevel. Kleine en smalle vensteropeningen, meestal omlijst met houten luiken, benadrukken het ondoordringbare, fortachtige karakter.

Van Linge en Brugmans ondernamen nog meer beschermende maatregelen, waaronder een inpandig betonnen schuifluik voor de dakkapel, moeilijk brandbare vloeren van eterniet en waterreservoirs met blusinstallaties. Op zolder werd zelfs een oefenschietbaan aangelegd.

Villa Esserkamp kan wat dat betreft met recht een bunker genoemd worden; een villabunker welteverstaan. Van Linge gaf de villa een traditioneel uiterlijk met stijlelementen van de Engelse landelijke villa-architectuur.