Platform GRAS presenteert

STAAT IN GRONINGEN

Architectuur in Stad

vergroot

Andere objecten van Raamaker, H.

Remonstrantse Kerk

Coehoornsingel 14, 14-1

afdrukken Voormalige Rijks HBS

Architectuur
toon vergroting Voormalige Rijks HBS
toon vergroting Voormalige Rijks HBS
toon vergroting Voormalige Rijks HBS

Op de hoek van de Nieuwe Kijk in ‘t Jatstraat en de Grote Kruisstraat staat de voormalige Rijks HBS van architect H. Raamaker. Het als Hogere Burger School ontworpen pand gold destijds als schoolvoorbeeld voor de scholenbouw in het voortgezet onderwijs. Uit binnen- en buitenland trok het belangstelling. Ook maakte het deel uit van de inzending van Nederland voor de wereldtentoonstelling in Philadelphia in 1876. De interesse onder bouwkundigen ging vooral uit naar het handtekenlokaal boven de vestibule. Dit lokaal bezat een glazen plafond met daarboven een uitgebouwde glazen koepel. Na de herbestemming tot appartementencomplex is de koepel onderdeel geworden van een van de topappartementen in het complex.

Het rond 1869 ontworpen gebouw kenmerkt zich door een monumentale Neoclassicistische bouwstijl. Het is uit baksteen opgetrokken en voorzien van een brede horizontale band tussen de begane grond en de eerste verdieping. De twee vleugels zijn van ongelijke lengte. Opvallend is de ingangspartij:deels vanwege de drie halfronde bogen boven de entree, maar vooral door de veelhoekige, met hout beklede observatiepost, van waaruit naar de sterren gekeken kon worden. De hoge vensters en plafonds in het gebouw waren noodzakelijk voor voldoende lichttoetreding in de tijd dat er nog geen elektriciteit voorhanden was.

Aan het begin van de 20ste eeuw bleek uitbreiding nodig voor een scheikunde- en tekenlokaal. In 1909 werd hiervoor aan de zijde van de Grote Kruisstraat door J.A. Vrijman een apart gebouw ontworpen,. Ernaast werd een conciërgewoning gebouwd. Hiervoor werden materialen gebruikt die afkomstig waren uit de sloop van een aantal oude huisjes dat er had gestaan. In het nieuwe deel kwamen ook elektrische verlichting en centrale verwarming. In het oude deel moesten de scholieren zich nog met kachels redden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog diende de HBS als kazerne voor de Duitse troepen.

Nadat de school in de jaren ‘90 van de vorige eeuw haar functie verloren had, verkocht de Rijksdienst Domeinenhet per openbare inschrijving. De Gebroeders Van Klooster kregen het in handen en gaven Oving Architekten de opdracht onderzoek te doen naar de mogelijkheid het tot luxe appartementencomplex te verbouwen. Dit onderzoek vormde de basis voor de uiteindelijke herbestemming, waarbij Oving er samen met Monumentenzorg zorg voor droeg dat de buitenzijde, voor zover mogelijk, in originele staat werd teruggebracht.

Bijzonder aan het project is dat de boven elkaar gelegen klaslokalen op verschillende manieren door de nieuwe bewoners konden worden aangepast. Daardoor ontstond een bijzonder gevarieerde, nieuwe woonvorm. Daarnaast werd op het terrein ook nieuwbouw gerealiseerd. Op de plek van de later toegevoegde bijgebouwen refereert deze nieuwbouw sterk aan de oude HBS: zowel in maat, schaal als kleur én door de forse kroonlijst en de natuurstenen plint. Door het samenspel tussen de voormalige HBS en de bijgebouwen, waaronder de conciërgewoning en de nieuwbouw, is bovendien een nieuw semi-openbaar stadsplein ontstaan: het Kamerlingheplein.

Kenmerken

logo

Platform GRAS biedt u deze website aan.
Colofon | Proclaimer