Aan het einde van de negentiende eeuw waren er kunstenaars en architecten die niet langer met één been in het verleden wilden staan. Ze zochten naar een volledig nieuwe stijl; een stijl die paste bij de moderne tijd. Het was een periode die gekenmerkt werd door voortsnellende technologische ontwikkelingen en de hang naar individuele en artistieke vrijheden. Daar paste het ‘hergebruiken’ van historische stijlen, zoals in het eclecticisme, niet meer bij. Het uiterlijk van deze ‘nieuwe kunst’ kende vele gezichten, maar werd in Nederland vooral bekend als Jugendstil of Art Nouveau.
De Jugendstil is een kunstvorm die rond 1890 ontstond als reactie op de massaproductie. De kritiek was dat, met de massaproductie en haar gestandaardiseerde producten, de schoonheid van het (gebruiks)voorwerp verdween. De inspiratie voor nieuwe vormen werd onder andere gevonden in de natuur. Met name de zwierige vormen van planten waren geliefd. De gestileerde vormen van stengels, bloemen en bladeren zijn vaak terug te vinden op schilderijen, in het interieur en als decoratie op gebouwen.
De Jugendstil architectuur is zeer divers, maar duidelijk herkenbaar. Naast kleurrijke en zwierige decoraties zijn tegeltableaus, glas-in-loodramen, witte en gele bakstenen, gietijzeren hekwerken en segmentbogen (‘flauwe’ rondbogen) veel voorkomend. De gevels zijn meestal dynamisch, met erkers en torentjes, soms asymmetrisch, soms symmetrisch.
In Groningen zijn veel voorbeelden van de Jugendstil te vinden. Doorgaands wordt deze bouwstijl, in tegenstelling tot de typische sierlijke vormen, in Groningen gekenmerkt door geometrische vormen. Een mooi voorbeeld is het winkel- en woongebouw aan de Ebbingestraat 49-53. De gevelopbouw is symmetrische met twee driehoekige topgevels. Karakteristiek zijn de decoratieve toepassing van verschillende kleuren baksteen, de grote winkelruiten met daarboven glas-in-lood, de twee erkers en het tegeltableau.
Brugstraat 7 | bedrijfsgebouw met woning(en) | 1904
ArchitectuurOude Ebbingestraat 49-53 | bedrijfsgebouw met woning(en)
Architectuur