STAAT IN GRONINGEN

Gelijmde bakstenen

Aan de Kuiperplaats (het officiële adres luidt Lutkenieuwstraat 24) stond ooit een woonhuis. Die woning werd op een gegeven moment veranderd in een trafohuis. Nadat het pand zijn functie had verloren, werd het afgebroken en ging de grond in de verkoop.

Architect Pim Benus was aangenaam verrast toen hem werd gevraagd een huis te ontwerpen voor het braakliggend terreintje direct naast zijn voordeur. “Mooi,” dacht ik bij mezelf, “nu kan ik dus zelf bepalen tegen welk huis ik in de toekomst moet aankijken.”

Gezien het geringe grondoppervlak stond het vast dat het toekomstige huis uit drie bouwlagen moest worden opgetrokken. Maar dat zou betekenen dat Benus’ eigen woning voor een groot deel van de dag in de schaduw zou komen te staan. De architect ontwierp daarom een ingenieus vormgegeven dak dat, naar zijn eigen huis toe, naar beneden afloopt. Door deze actie zorgde hij er voor dat zijn eigen woning volop licht vangt. “Dat hellende dak is terug te vinden in de gevellijn helemaal boven. Zie je dat die ellips-vormig is?”

Benus koos voor een baksteen die oranje van kleur is. “Mijn eigen huis is voor een groot deel bekleed met aluminium. Het huis naast mijn ontwerp is een donkerkleurig bakstenen pand dat eind 19e eeuw is gebouwd. Met de kleur oranje wilde ik een overgangsfase bewerkstelligen, van helder aluminium naar donker baksteen.”

Zeer opvallend zijn de smalle voegen tussen de baksteenlagen. De architect verklaart: “Kijk je naar gebruikelijk metselwerk, dan zie je een optelsom van bakstenen. Dat wilde ik per se niet, mijn straatgevel moest zoveel mogelijk één egale massa vormen. Daarom heb ik dunbet specie laten gebruiken, dat is een hele fijne specie waarmee bakstenen –als het ware- aan elkaar gelijmd kunnen worden. Omdat je maar een heel dun laagje nodig hebt, krijg je voegen van 2 tot 3 millimeter. Dat is beduidend smaller dan de gebruikelijke voeg. Door die smalle voegen oogt de gevel van mijn ontwerp als één geheel.”

Benus heeft de woonkamer op de eerste verdieping van een overhoeks raam voorzien. Dat wil zeggen dat het glas de hoek omgaat. Een overhoeks raam zorgt voor meer lichtinval en biedt de bewoner meer uitzicht dan een traditioneel, vlak raam. Alle ruiten zijn gevat in grenen kozijnen die een fiks aantal centimeters uit de gevel steken. “Ik noem de kozijnen wel eens gekscherend ‘uitpuilende ogen’,” zegt de architect lachend.

In plaats van een doorsnee borstwering heeft Benus het inpandige balkon aan de straatzijde afgebakend met gepantserd glas dat in grenen is gevat. Uiterlijk zijn er geen verschillen zichtbaar tussen deze alternatieve borstwering en de raamkozijnen. “Zou ik een ander materiaal voor de borstwering hebben genomen, dan had de voorgevel niet de harmonie gekregen die ze nu wel uitstraalt.”

Benus nam een inpandig balkon in zijn ontwerp op om een ruimte te creëren die zowel binnen als buiten is. Maar er blijkt nog een reden te zijn ….. “De lijstgevel van het belendende pand steekt aan weerszijden behoorlijk uit. Vanaf de straat is goed te zien dat de lijst een flink stuk de open ruimte van het balkon ingaat. Zou ik de huidige open ruimte van het balkon gesloten hebben gehouden, dan zou de lijstgevel in de verdrukking zijn gekomen. Zo’n verdrukking oogt rommelig, en daar houd ik niet van. Harmonie staat bij mij voorop.”