STAAT IN GRONINGEN

Natuur en stad

Tussen of tegen bestaande bebouwing, in of tegen landschappen, verrijzen nieuwe kantoorgebouwen. Moet kunnen! Wat echter niet kan is dat ontwerpers van nieuwe kantoorpanden absoluut geen rekening houden met bestaande bebouwing en/òf met aanwezig landschap. Het zijn de architecten die nieuwbouw lukraak neerplempen en die daarmee de omgeving danig verstoren.

Met zijn kantoorgebouw aan de Van Swietenlaan, tegen de Piccardthofplas, laat Gerard Schijf van Team 4 Architecten zien dat het anders kan. De voorzijde van het gebouw grenst aan stedelijke architectuur, de achterzijde ligt pal aan de Piccardthofplas die zeer rijk is aan flora en fauna. Schijf heeft het complex daarom twee ‘gezichten’ gegeven: een stedelijke en een natuurlijke.

“Gezien de aanwezigheid van de Piccardthofplas heb ik de achterzijde en het dak op natuurlijke wijze behandeld,” verklaart de architect. “Het dak is bedekt met mos en vetkruid en de achterkant van het gebouw is bekleed met red cedar, een duurzame houtsoort. Daarnaast heb ik het dak, vanaf de Piccardthofplas, schuin omhoog laten lopen. De lage achterzijde van het dak (3½ meter boven het maaiveld) gaat als het ware over in het water, de hoge voorzijde (22 meter) reageert op stedelijke architectuur. Het duurzame hout, het mos en het vetkruid én het schuin oplopende dak verbinden het kantoorgebouw met zijn achterliggende natuurlijke omgeving.”

Opmerkelijk detail: uit het dak rijzen talrijke glazen erkertjes op. De ‘vogelkijkplaatsen’, zoals Schijf ze omschrijft , brengen niet alleen licht in het gebouw maar bieden de gebruiker tevens een prachtig uitzicht op de Piccardthofplas.

De stadszijde van het kantoorgebouw is opgetrokken uit baksteen. Middels een grote glaspartij is de hoofdingang, met daarachter de hal, aangegeven. Opmerkelijk is het geperforeerde metselwerk boven de grote glaspartij. “Achter dat metselwerk bevindt zich de inlaat van de installatie voor luchtbehandeling,” licht de architect toe. “Mooi en kunstig weggewerkt, vind je niet? Op die manier kon ik voorkomen dat er zo’n lelijke stalen hut op het dak wordt geplaatst. Aan de overzijde is dat wel gebeurd en dan zetten ze tot overmaat van ramp ook nog zo’n vreselijke straalantenne bij.”

Ook opmerkelijk is de abrupte verspringing in de gevel die langs de Van Swietenlaan loopt. Met die verspringing laat Schijf het kantoorgebouw reageren op de bocht die de straat daar maakt. De verspringing is niet aangebracht in het dak. Met andere woorden, een groot deel van het dak steekt zo’n vijf meter over. Een oversteek van vijf meter moet natuurlijk worden ondersteund. De korbelen (de palen in schuine stand) zorgen daarvoor. De neerwaartse druk die de korbelen afvoeren wordt opgevangen door drie verdiepingsvloeren. De lengtes van de steunende palen verschillen daarom. Schijf: “Eén verdiepingsvloer had de neerwaartse druk ook kunnen opvangen. Ik heb echter gekozen voor drie omdat ik daarmee de korbelen decoratiever kon plaatsen. De verspringing die niet in het dak zit, zit wèl in de plaatsing van de korbelen.”

In het kantoorgebouw van Gerard Schijf gaan natuur en stad harmonieus in elkaar over. Een dergelijk ontwerp verdient een naam. “Nee, die is er nog niet,” antwoordt de architect desgevraagd. “Maar ik heb er wel eentje in mijn hoofd! Een half jaar geleden is het pand in gebruik genomen door de Friesland Bank en Adviesgroep Noord. Deze instellingen houden zich voornamelijk bezig met handel en geld. Forum lijkt me daarom een goede naam. In het oude Rome was het Forum immers een plek waar allerlei zaken werden besproken.”