“Ik heb zelf altijd in sombere, weggemoffelde scholen gezeten. In de arbeidersbuurten van nu krijgen de kinderen de mooiste scholen,” aldus Siebe Jan Bouma. Het citaat zegt alles over de scholen die hij tussen 1922 en 1932 voor Groningen ontwerpt, zo ook over de Van Houtenschool. 

Stedenbouwkundig zorgt Bouma voor een uitmuntende inpassing; hij ontwerpt niet alleen het schoolgebouw maar ook het verhoogde terras, de trappen die naar de vijver leiden en de pergola. De kubistisch-expressionistische architectuur is een hommage aan het werk van Willem Marinus Dudok. Bouma vermengt het met zijn eigen inzichten en inspiraties uit het werk van Frank Lloyd Wright en de Amsterdamse School. 

De verticale uitbouw met daarin de entree en het trappenhuis bevat talloze decoratieve accenten. Bouma zet verspringende muurvlakken in en past een diversiteit aan materiaal toe: van lichtbruine en zwart geglazuurde baksteen tot glas-in-lood. De lokalen zijn over twee etages verdeeld. De enorme kozijnen zorgen niet voor veel daglicht; wel geven ze de gevel karakter. In 1947 krijgt de school de naam Van Houtenschool. Samen met de Fröbelschool aan de Graaf Adolfstraat – minstens zo’n pareltje – is het de laatste school die Bouma ontwerpt.

Vensterschool Onix

In 1998 wordt de Van Houtenschool uitgebreid als onderdeel van het gemeentelijke Vensterschoolprogramma. Uit respect voor Bouma kiezen de architecten van Onix voor een los paviljoen. Zo kan ook de groene speelplek behouden blijven. De Vensterschool bestaat uit een reeks vloeren die rond drie monumentale bomen is gevouwen. De vloeren lopen als een spiraal omhoog. De niveauverschillen zorgen ervoor dat iedere groep een eigen plek heeft. De drie bomen zijn in 2013 helaas gekapt.