Stadhuis
De eerste architectuurprijsvraag van Nederland vindt plaats in 1774. Het onderwerp: een nieuw stadhuis voor Groningen. Het rijke ontwerp van Jacob Otten Husly komt als beste uit de bus. Vanwege de stilistische voorkeuren van burgemeester Van Iddekinge en het enige jurylid, hoogleraar Petrus Camper, wordt het plan flink vereenvoudigd, tot een heus neoclassicistisch bouwwerk. Ook zorgen politieke schermutselingen ervoor dat het project tien jaar stilligt, voordat Husly in 1792 de definitieve schetsen van een sterk versoberde variant levert, waarvan zelfs de westvleugel is vervallen. Een jaar later kan de bouw beginnen. Door bezuinigingen en de Franse inval is het werk pas in 1810 klaar: ruim 35 jaar na de prijsvraag en veertien jaar na het overlijden van Husly.

Het gerealiseerde ontwerp heeft een natuurstenen onderbouw, middenpartij en hoekblokken en een opbouw van ongepleisterde baksteen en natuurstenen composieten. De entree bestaat uit een uitstekend portaal met tympaan dat aan weerszijden door een bordestrap wordt ontsloten. Typerend zijn de drie rondbogige doorgangen. Het geheel is een direct citaat uit de Engelse classicistische bouwkunst, specifiek van het Mansion House in Londen. De zadeldaken bovenop het gebouw worden aangezet door forse daklijsten.

In 2020 start een grootschalige renovatie, nodig met het oog op onderhoud en verduurzaming, maar ook om ruimte te maken voor een grotere raadszaal. Happel Cornelisse Verhoeven maakt samen met Architectenbureau Fritz het ontwerp. De renovatie wordt aangegrepen om alle natuurstenen geveldelen zoals pilasters, borstplaten en kapitelen grondig te reinigen. Waar nodig worden het gevelmetselwerk en de hardstenen plint met zorg gerepareerd, ingeboet en opnieuw gevoegd. Ook de monumentale kroonlijst is volledig hersteld en weer op kleur gebracht. Binnen zijn de gangen en trappen per verdieping stijlvast gerestaureerd.
De ruimte voor een nieuwe raadzaal en aanverwante functies wordt gevonden op de zolderverdieping. De nieuwe zaal kent een rijke detaillering van hout. Geprofileerde wanden, cassetteplafonds en op maat gemaakte meubelstukken en armaturen zijn als een hechte eenheid ontworpen. In het hart van het gebouw is de voormalige lichthof omgedoopt tot de Anda Kerkhovenzaal, een burgerzaal die gebruikt kan worden voor recepties, tentoonstellingen, debatten en ceremonies.

Tijdlijn

2020
Grootschalige renovatie en verduurzaming

Locatie

Grote Markt 1

Jaar

1880

Plaats

Groningen

Huidige functie

Overheid & Bestuur